Artze - Txoria txori, Kate motz eta luzean, eta Maite duena

Joxean Artze "Isturitzetik Tolosan barru" (Pamiela, 2007 [1968]) XX. mendeko 60eko hamarkadan bide berriak jorratzen hasi ziren, literaturan, artean, musikan, dantzan, antzerkian, zinean... Agian, inoiz ez bezalako eran, sustraituak bezainbat irekiak, garaikide eta, maiz, are abangoardian. Joxanton Artzeren "Isturitzetik Tolosan barru" ez-ohiko poesia liburua testuinguru hartan kokatzen da. Bertan, gai berriak, maiz beligeranteak, irudi berri eta esanguratsuez hondutako poemak -poesia espaziala-, joko eta artez beteak, kolore eta tipografia desberdinez taxutuak, erantsitako diskoan ahots eta doinuz osatuak... Literatur balioaz gain, esperimentazio eta abangoardiako artelana zen. Mugarri bat gure literaturgintzan... eta diseinuan. Bertako poemei dagokienez, asko dira musikatu, kantatu eta sozializatu izan direnak; batzuk (Txoria txori, adibidez) erabat erreferentzial bilakatzerainoko arrakastarekin. Ia 40 urte pasa dira. Aspaldi agortua izateaz gain, letren historia eta paiasiatik desagertua da, ezagutu ere ez da ezagutzen... Hori da faksimile eran egiten den berrargitalpen honen arrazoia: ezagutzera ematearekin batera gure letretan daukan tokia aitortzea. Arteolaren ekoizpena da (littera&musika bilduman), Pamielak argitaratua. 2007ko maiatzean www.pamiela.org